ဝါဆုိလျပည့္ေန ့ႏွင့္ ဓမၼစၾကၤာအခါေတာ္ေန ့ျမတ္မဂၤလာ

ဝါဆုိပြဲေတာ္ဆုိသည္မွာ ဝါဆုိလတြင္ သက္ၾကီးဝါၾကီး မ်ားကုိ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ပြဲ

သံယာေတာ္မ်ား ဝါဆုိဝါကပ္ေသာပြဲႏွင့္ ဝါဆုိသကၤန္းႏွင့္ဝါဆုိပန္း ကပ္လွ်ဳပူေဇာ္ပြဲမ်ားကုိ

ေခၚပါသည္။

                 ေရွးျမန္မာဘုရင္မ်ားသည္ ဝါဝင္ကာလတြင္တၾကိမ္ ဝါကၽြတ္ကာလတြင္တၾကိမ္

ကန္ေတာ့ခံခဲ့ၾကသည္ ကန္ေတာ့သူမ်ားမွာ ဘုရင္မင္း၏သာသမီး ေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္မ်ား

ႏွင့္ လက္ေအာက္ခံအမွ ု ့ထမ္းမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ ဤနည္းကုိအတုယူ၍ အခ်ဳိ ့ေသာအရပ္

ေဒသမ်ားတြင္ ဂါရဝမဂၤလာပူဇာစ  ပူဇာေနယ်ာနံ မဂၤလာႏွင့္အညီ အသက္သိကၡာ ဂုဏ္ဝါ

ၾကီးသူမ်ားကုိ ပူေဇာ္ဖြယ္ရာမ်ားႏွင့္ကန္ေတာ့ပူေဇာ္ၾကပါသည္။

                  ရဟန္းေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ား သည္လည္ ေနာက္လုိက္ေနာက္ပါ တပည့္ပရိတ္သတ္ျခံကာ သိကၡာဝါၾကီးေတာ္မူသည့္ နီးစပ္ရာဆရာေတာ္ၾကီးမ်ားအား လုိက္လံကန္ေတာ့ေသာအစဥ္အလာ မွာ ယခု ့ထက္ထိ တည္၇ွိေနေပ၏။

                         ဝါဆုိလတြင္ စုိက္ပင္ပ်ဳိးပင္မ်ားၾကီးထြားစအခ်ိန္ျဖစ္၏ ။ထုိအခ်ိန္တြင္

သံယာေတာ္မ်ားသည္ ခရီးလွည့္လည္သြားေနၾကရာ လယ္ထဲရာထဲမွေကာက္ပဲသီႏွံမ်ား

ထိခုိက္ပ်က္စီးသျဖင့္ လူအမ်ား၏ျပစ္တင္ျငိဳျငင္ျခင္းကုိခံၾကရေလသည္။

           ထုိေၾကာင့္ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္  မိမိ၏တပည့္သားသံယာမ်ားအား  (ဝါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ တရက္ေန ့ မွၿဖစ္ေစ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္တရက္ေန ့မွာျဖစ္ေစ ဝါဆုိဝါကပ္ျပဳ ့ၾကရမယ္ဝါတြင္းသုံးလပတ္လုံးမည္သည့္အရပ္ကုိမွ ညည္အိပ္ညေန မသြားၾကရ ) ဟူ၍ပညတ္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

          ဝါကပ္ရာတြင္ ပုရိမဝါႏွင့္ ပစၦိမဝါ ဟုရွိပါသည္။ ပုရိမဝါကုိ ဝါဆုိလျပည့္ ေက်ာ္ တရက္ေန႕တြင္ ကပ္၍ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေနတြင္ သုံးလျပည့္ကာဝါကၽြတ္၏ အေၾကာင္းမညီညြတ္၍ ပုရိမဝါဆုိလုိက္ရလွ်င္ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္တရက္ေန ့တြင္ ပစၦိမဝါကပ္ႏူိင္ေသး၏ ပစၦိမဝါမွာ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့တြင္

သုံလျပည့္ကာဝါကၽြတ္၏။

           ဝါဆုိဝါကပ္ျခင္းကုိ ညေနပုိင္းတြင္ျဖစ္ေစ ညဦးပုိင္းတြင္ျဖစ္ေစ ေက်ာင္းတုိင္အတြင္း၌ ရဟန္းသာမေဏမ်ား စု ရုံးကာ ဘုရာတပည့္ေတာ္သည္ ဤေက်ာင္း၌ ဤဝါတြင္းသုံလတာလုံးဝါကပ္ပါ၏ ဝါဆုိပါ၏ ဟူေသာ အဓ္ပၸါယ္ရွိသည့္ ပါဠိကုိရြတ္ဆုိရ၏။

အၾကီးအကဲ မေထရ္ ကဝါဆုိဝါကပ္ျပဳ ့ေသာ ေက်ာင္းတုိက္နယ္နိမိတ္ ကုိ ရဟန္းသာမေဏမ်ား သိထားႏွင့္ရန္ ရွင္းျပေတာ္မူရ၏။

        ထုိသုိ ့ေသာသံယာေတာ္မ်ား ဝါဆုိရာသုိ ့ပန္းမ်ား ဝထၱဳပစၥည္းေလးပါး မ်ားလာေရာက္လွ်ဳဒါန္ျခင္းမွာ  ဝါဆုိပန္းကပ္ျခင္း ဝါဆုိပန္းခူးျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေပသည္။

           ရပ္သူရြာသားမ်ားသည္လည္း ဘုရားပန္းကပ္လွဴရန္အတြက္လည္းေကာင္း သံယာေတာ္မ်ားအား ကပ္လွဴရန္အတြက္လည္ေကာင္း ပန္းခူးထြက္ၾကေလသည္ ။

          ခူး၍ ရ၇ွိေသာပန္းမ်ားကုိ ညေနပုိင္းတြင္စု ့ေဆာင္ကာ သန္ ့ျပန္ ့ေအာင္

ေဆးေၾကာျပီးေနာက္ အတီးအမွ ုတ္ အက အခုန္ မ်ား ႏွင့္နီးစပ္ရာဘုရားမ်ား ေက်ာင္းမ်ား

သုိ ့လွည့္လည္ကပ္လွဴၾကပါသည္။ ေက်ာင္းမ်ားသုိ ့ကပ္ရာ၌ ပန္းမွ်သာမဟုတ္ ၾကီးမား

ေသာ ဝါဆုိဖေယာင္းတုိင္ၾကီး မ်ားႏွင့္ အျခားလွဴဖြယ္မ်ားလည္း ပါရွိေလသည္။

            သုံးလူထြတ္ထားသေဗၺညဳျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္ က တပည့္သားသံယာေတာ္မ်ားအား  ခြင့္ျပဳ ့ထားေသာသကၤန္း ၉ ထည္ရွိ၏ ။၎ ၉ ထည္တြင္  "ဝႆဝါသကၤန္း ႏွင့္ ဝႆိကသာဋိက သကၤန္းတုိ ့ပါဝင္ေလသည္။

                  ဝႆဝါသကၤန္းမွာ  မုိးကာလပတ္လုံးေနျပီးေသာ ရဟန္းအား

လွ်ဳဒါန္းသည့္သကၤန္း  ဟု့အဓိပၸါယ္ရေသာ ဝါကၽြတ္သကၤန္းျဖစ္သည္ ။ထုိသကၤန္းကုိ

ဝါဆိုျပီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဝါကၽြတ္ခ်ိန္တြင္အလွ်ဳခံရန္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္မွ

ခြင့္ျပဳ ့ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

               သုိ ့ေသာ္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္  မက်န္းမမာစေသာ အသက္အႏၱ႐ာယ္

စုိးရိမ္သူမ်ားႏွင့္ ရုတ္တရက္သဒၶါေပါက္လာသူမ်ားက အေဆာတလွ်င္ လွဴဒါန္းလုိပါက

ဤ ဝႆဝါသိက  သကၤန္းမ်ဳိးကုိ ဝါမကၽြတ္မွီဆယ္ရက္အလုိ ဝါတြင္းကာလ၌လည္းအလွဴ

ခံႏူိင္သည္ဟု ့ခြင့္ျပဳ ့ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။

             ဝႆိက သာဋိက သကၤန္း မွာ မုိးအခါ၌ဝတ္ဆင္ေသာသကၤန္းဟု အဓိပၸါယ္ရ၍ နယုန္လျပည့္ေက်ာ္တရက္ေန ့မွစ၍ အလွဴခံႏူိင္၍ ဝါဆုိလဆန္း တြင္ ခ်ဴပ္ႏူိင္ဝတ္ႏူိင္ေသာ သကၤန္းျဖစ္၏ ။ ထုိမုိးေရခံ သကၤန္းသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏အထြာေတာ္အားျဖင့္ အလ်ားေျခာက္ထြာ အနံႏွစ္ထြာခြဲရွိသည္။ မုိးရြာသည့္အခါ၌ ေရသႏုတ္

ကဲ့သုိ ့အသုံးျပဳ ့ရသည္ အဓိဌာန္သီးျခားတင္ရသည္။

                ထုိသကၤန္းမ်ားကုိ လွဴဒါန္းေသာ အလွဴရွင္သည္လည္းရွားပါး ျပီး သုံးေဆာင္ေသာ ရဟန္းမ်ားလည္းရွာပါးလာေသာေၾကာင့္ ယခု ့အခါတြင္ ဤသကၤန္းမ်ားကုိ သိသူနည္းပါ၍ ေပါက္ကြယ္လု  နီးပါးရွိေနေပျပီး ယေန ့အမ်ားသိ အမ်ားလွ်ဳဒါန္း ေနၾကေသာ ဝါဆုိသကၤန္းမွာ အထက္တြင္တင္ျပခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ ဝႆဝါသိက သကၤန္း

ဝႆိကသာဋိသကၤန္း သကၤန္းတုိ ့ႏွင့္က ား အက်ဳံးမဝင္ဟုသိရေပသည္ ။ ယေန ့အခါ

လူအမ်ားသိထားေသာဝါဆုိသကၤန္းကုိမူ သံယာေတာ္မ်ားဝါဆုိေတာ္ မမူၾကမွီ  ၁၅ ရက္

ခန္ ့အတြင္လွ်ဴဒါန္းေလ့ရွိၾကပါသည္။

          ဝါဆုိလဆန္းတရက္ေန ့မွ ဝါဆုိလျပည့္ေန ့အတြင္း၌ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ လွ်ဴဒါန္းပြဲမ်ားက်င္းပ၍ ျဖစ္ေစ၊ မိမိေနအိမ္တြင္ျဖစ္ေစ တတ္စြမ္းႏူိင္သမွ် သံယာေတာ္မ်ားပင့္ဖိတ္ကာ ဆြမ္းခဲဖြယ္ႏွင့္ ဝတၳဳအစု ့စု ့တုိ ့ကုိ ဆက္ကပ္လွ်ဳဒါန္းကာ ဝါဆုိသကၤန္းကုိလည္းဆက္ကပ္လွ်ဴဒါန္းၾကေလသည္။

              ဝါဆုိလျပည့္ေန ့ႏွင့္  လျပည့္ေက်ာ္တရက္ေန ့တြင္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ သီတင္းသီလ ေဆာက္တည္သူမ်ား စည္ကား၍ တန္းခုိးၾကီး ဘုရားမ်ားတြင္ ဝါဆုိပန္းကပ္သူမ်ားႏွင့္ စည္ကားစြာ ရွိၾကပါတယ္။

                         ၀ါဆိုလျပည့္ေန့ကို ဓမၼစၾကၤာအခါေတာ္ေန့အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္က်င္းပရျခင္းမွာ...

 
                        ထိုေန႔၌ဓမၼစၾကၤာတရားေတာ္ကိုျမတ္စြာဘုရားကေဟာၾကားေတာ္ျခင္း

                        က ိုအေၾကာင္းျပဳ၍ က်င္းပရျခင္းျဖစ္သည္။
                                                                                                                                                    ဓမၼစၾကၤာတရားေတာ္ျမတ္ကိုျမတ္စြာဘုရားသည္အိႏၵိယနိဳင္ငံဗရာဏသီျမိဳ႔                       မိဂဒါ၀ုန္ေတာ၌ မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခုနွစ္ ၀ါဆိုလျပည့္ ေန၀င္လထြက္အခ်ိန္၌  ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတို႕အား ဘုရားအျဖစ္ကို၀န္ခံေသာအားျဖင့္ေဟာၾကားေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္။
      ဓမၼစၾကၤာတရားေတာ္သည္  ၀ိနည္းမဟာ၀ါ ပါဠိေတာ္၌ ပဥၥ၀ဂၢိယကထာအမည္ျဖင့္  လာရွိပါသည္။ ပဋိသမၻိဒါမဂၢပါဠိေတာ္၌ ဓမၼစကၠ ပ၀တၱန၀ါရ အမည္ျဖင့္လာရွိပါသည္။မဟာ၀ဂၢသံယုတ္ပါဠိေတာ္၌ ဓမၼစကၠပ၀တၱနအမည္ျဖင့္ လာရွိပါသည္။
     ဓမၼစကၠပ၀တၱနအဓိပၸါယ္မွာ=တရားတည္းဟူေသာအသိစက္ကိုျဖစ္ေစ၊နားလည္ေစေတာ္မူျခင္းဟု
အဓိပၸါယ္ရပါသည္။(ဓမၼစကၠ=တရားေတာ္၊ပ၀တၱန=ျဖစ္ေစ လည္ေစျခင္း)
  ဓမၼစၾကၤာတရားေတာ္သည္  သစၥာေလးပါးတရားကို ညြန္းဆိုေဟာၾကားေသာ ေဒသနာျဖစ္၍ ပိဋကတ္သံုးပံု၏ အနွစ္ခ်ဳပ္တရားဟု ဆိုထိုက္ပါသည္။ ဓမၼစၾကၤာတရားကိုစိစစ္သံုးသပ္ၾကည့္ပါလ်င္ လမ္းစဥ္မွာအစြန္းနွစ္ခုကို ေရွာင္ၾကဥ္ေရး ၊မဇၥ်ိမပဋိပဒါ လမ္းစဥ္မွန္ကိုက်င့္သံုးေရး ေဟာၾကားထားေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶ၀ါဒ၏တိက်ခိုင္မာေသာ သေဘာတရားကိုေတြ့ျမင္နိဳင္ေပသည္။
  ဤကဲ့သို႔အနွစ္သာရပါရွိေသာ တရားျဖစ္၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရဟန္းရွင္လူတို႕ ကဓမၼစၾကၤာတရားေတာ္ကို အထူးပင္ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ယ္ေတာ္မူၾကသည္။


                 * ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔၏ထူးျခားခ်က္မ်ား*
ျမန္မာရိုးရာဆယ့္နွစ္လရွိသည့္အနက္ ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔သည္...........
၁။ေဂါတမဗုဒၶဘုရားေလာင္းပဋိသေႏၵေနေသာေန႔ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
၂။ေဂါတမဘုရားေလာင္းသည္ ေတာထြက္ေတာ္မူေသာ ေန႔ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
၃။ေဂါတမဘုရားေလာင္းသည္ ဓမၼစၾကၤာတရားစတင္ေဟာေတာ္မူေသာ

ေန့ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
၄။ေရ..မီးအစံုတန္ခိုးျပာဋိဟာကိုျပေတာ္မူေသာျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
၅။ဘုရားအျဖစ္ကို၀န္ခံေတာ္မူေသာေန႔ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
၆။တရားရတနာ စတင္ေပၚေပါက္လာေသာေန႔ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
၇။သံဃာရတနာစတင္ေပၚေပါက္ေသာေန႔ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း..
၈။ဧဟိဘိကၡဳ ဟူေသာစကားကိုစတင္ၾကားရေသာေန့ျဖစ္၍ထူးျခားျခင္း
အထက္ေဖာ္ျပပါ ၀ိေသသအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္တို႔က
ဤ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔ ၌ေက်ာင္းကန္ဘုရားသို႔သြားေရာက္၍ ၀ါဆိုပန္းမ်ားကပ္လွဳျခင္း ၀ါဆိုသကၤန္းမ်ားလွဳဒါန္းျခင္း ဓမၼစၾကၤာ တရားေတာ္ကို ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ယ္ျခင္း အားျဖင့္  ၀ါဆိုလျပည့္ဓမၼစၾကာအခါေတာ္ေန႔..ကိုဆင္ႏြဲျပဳလုပ္ၾကသည္။



   ျမတ္ဗုဒၶ၏တရားစက္ေတာ္ၾကီး...

ဓမၼမိတ္ေဆြသူေတာ္ေကာင္းတို႔...

လြန္ခဲ့သာ မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခုနွစ္ ၀ါဆိုလျပည္႔ေန႔မွာ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားက “ဓမၼစကၠ”အမည္ျဖင့္ တရားစက္ရံုေတာ္ၾကီးတစ္ရံုကို တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ တည္ေနရာကေတာ့အိႏၵိယနိဳင္ငံ ဗာရာဏသီျမိဳ႔အနီး မိဂဒါ၀ုန္ေတာျဖစ္ပါတယ္။  အဲဒီတရားစက္ရံုၾကီးကို လုပ္သားငါးဦးျဖင့္ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။

              စက္ရံုမွဳးၾကီးျဖစ္တဲ႔ ဘုရားသခင္က ေခတ္ကာလအေျခေနနွင့္ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္တဲ့  ထြက္ကုန္ပစၥည္းကို   သစၥတံဆိပ္ခိပ္နွိပ္လ်က္ ဒုကၡ,သမုဒယ,နိေရာဓ,မဂၢ..ဟူရ်္ေလးမ်ိဳးေလးစား

ခြဲျခားကာစမ္းသပ္  ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ 

            ပစၥည္းေလးမ်ိဳးကိုိကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳနည္းအညြန္းကိုလည္းအေပၚမွာေရးကပ္ထားပါတယ္။

အဲဒီအညႊန္းကေတာ့  “မဇၥ်ိမပဋိပဒါ” ဆိုတဲ့အညြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုညႊန္းကပ္ေပးရတာကေတာ့

ကာမခ်မ္းသာ အာရံုခံစားမွဳ႔ လက္ယာအစြန္းနွင္႔  အတၱေဘာပင္ပမ္းေစတဲ႔ လက္၀ဲအစြန္းသို႔မက်ေရာက္ေအာင္ တိတိက်က်ညႊန္ျပတဲ့အညႊန္းျဖစ္ပါတယ္။

              ဓမၼလုပ္သားၾကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးအနက္...
၁။၀ါဆိုလျပည္႔ေန႔မွာ အရွင္ေကာ႑ည၊

၂။၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွာ အရွင္၀ပၸ။

၃။၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္နွစ္ရက္ေန႔မွာ အရွင္ဘဒၵိယ၊

၄။၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္ သံုးရက္ေန႔မွာ အရွင္မဟာနာမ္၊

၅။၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္ေလးရက္ေန႔မွာ အရွင္အႆဇိ၊

ထိုေန႔ရက္အစဥ္ ေထရ္အစဥ္အားျဖင့္ ေသာတာပန္ဘြဲ႔ထူး ဂုဏ္ထူးေတြ ရရွိၾကပါတယ္။

           ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ ့....

       စက္ရံုမွဳးၾကီးျဖစ္တဲ႔ ျမတ္စြာဘုရားက ၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္ငါးရက္ေန႔မွာ ပစၥည္းသစ္တစ္မ်ိဳးကိုေျပာင္းလဲ ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီပစၥည္းကေတာ့ “အနတၱလကၡဏ”ျဖစ္ပါတယ္။အနတၱလကၡဏနနွင့္အတူ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္

ေခၚတဲ့ စက္ရံုထြက္ပစၥည္းမ်ားကို ထုတ္ေ၀ေပးခ်ိန္မွစျပီး ၀ါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္ငါးရက္ေန႔မွာ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးလံုးရဟႏၱာျဖစ္ကုန္ၾကပါတယ္။

               ဗုဒၶတီထြင္ထားတဲ့ ဓမၼစက္ရံုထြက္ ပစၥည္းမ်ားမွာ အမ်ိဳးအစားအားျဖင္႔ (၈၄၀၀၀)အေရတြက္ရွိပါတယ္။ ကာလၾကာေညာင္းေပမယ့္ အစဥ္အျမဲ သစ္လြင္လတ္ဆတ္လ်က္ ရွိေနပါေသးတယ္။ ယေန႔ဆိုလ်င္ဗုဒၶ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ဓမၼစက္ရံုၾကီးမွ လည္ပတ္ေနတဲ့ တရားစက္သံမ်ားမွာ အရပ္ထပ္၀န္းက်င္ ပဲ႔တင္ထပ္လ်က္ အရွိန္မပ်က္လည္ေနပါေၾကာင္း တင္ျပရင္းနိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။

                   ေလာကစြမ္းအင္နွင့္္ဓမၼစြမ္းအင္..

            တရားခ်စ္ခင္သူေတာ္စဥ္အေပါင္းတို႔.........

           ဓမၼစၾကၤာအခါေတာ္ေန႔သို႔ကုသိုလ္ၿပဳၾကသူအားလံုး

(က)အစြန္းနွစ္ပါးမွလြတ္ကင္းၾကပါေစ၊

(ခ)မဂၢင္ရွစ္ပါးပြားမ်ားျပီး သစၥာတရားကို သိျမင္နိဳင္ၾကပါေစ၊

(ဂ)ဒုကၡခပ္သိမ္းမွျငိမ္းေအးၾကပါေစ..
လို႔ဆုမြန္ေတာင္းရင္းနိဂံုးကမ္ပတ္အဆံုးသတ္လိုက္ပါတယ္။